Νομικά νέα

16Jan
2017

Η μεταβολή των (στοιχείων των) διαδίκων μετά την εκκρεμοδικία (224 ΚΠολΔ)

Κατά το άρθρο 224 ΚΠολΔ, το οποίο ορίζει «Είναι απαράδεκτο να μεταβληθεί η βάση της αγωγής. Με τις προτάσεις που κατατίθενται ενώπιον του πρωτοβάθμιου δικαστηρίου ή με προφορική δήλωση που καταχωρίζεται στα Πρακτικά, μπορεί ο ενάγων να συμπληρώσει, να διευκρινίσει ή να διορθώσει τους ισχυρισμούς του, αρκεί να μη μεταβάλλεται η βάση της αγωγής».

Πάγια η νομολογία δέχεται η μεταβολή που αφορά τα υποκείμενα της δίκης (υποκειμενική μεταβολή αγωγής) είναι απαγορευμένη.Θεμελιακό στοιχείο του δικογράφου συνιστά η μνεία του ονοματεπώνυμου του διαδίκου. Σύμφωνα και με τη θεωρία[1] «Με γνώμονα την ένταξη των υποκειμενικών στοιχείων του δικογράφου στο ουσιαστικό αντικείμενο της δίκης, πάγια κρατεί στην επιστήμη η άποψη, κατά την οποία μεταβολή του διαδίκου (ενάγοντος και εναγομένου), υπό την εκδοχή τόσο της αντικατάστασης του παλαιού, όσο και της προσθήκης νέου, λαμβάνει χώρα ανεπίτρεπτα μετά τη θεμελίωση της εκκρεμοδικίας, καθώς σε αντίστοιχη περίπτωση παραβιάζεται η αναγκαία τήρηση προδικασίας…Συναφώς νομολογήθηκε ότι εφαρμόζεται το αρθρο 224 εδ. α΄ΚΠολΔ και στην περίπτωση μεταβολή της ιδιότητας του διαδίκου» (ορ. σχετ. ΑΠ. 1229/1990, ΕΕΝ 1991, 499=ΕλλΔνη 1991, 1245, ΜονΠρΘες 1460/11972 Δ 1972, 683 «Ο υποβάλων αίτησιν ως πληρεξούσιος ετέρου δεν δύναται δια δηλώσεως επ’ακροατηρίω να συμπληρώση ταύτην ως υποβαλλόμενην υπ’αυτού και δι’εαυτόν, διότι ούτω προστίθεται διάδικος άνευ προδικασίας», με επιδοκιμαστικό σημείωμα Μπέη, ο.π. 686 και ΜονΠρΑθ 7111/1988, ΑρχΝ 1989, 260, η οποία σε αντίστοιχη απόπειρα του ενάγοντος με το δικόγραφο της κλήσης, έκρινε ότι με τον τρόπο αυτό λαμβάνει χώρα «εισαγωγή προς συζήτηση μη εκκρεμούς υποθέσεως ή ανεπίτρεπτη μεταβολή του αντικειμένου της διαφοράς κατά τα υποκειμενικά του όρια».Μάλιστα η θέση αυτή ισχύει και στο δεύτερο βαθμό, σύμφωνα με την ΕφΛαρ. 511/2007 «Η δε δήλωση του εκκαλούντος, που καταχωρήθηκε στα πρακτικά συζητήσεως της παρούσας, ότι εσφαλμένα και εκ παραδρομής η υπό κρίση έφεση στρέφεται κατά του Α. Π. Κ. αντί της παραπάνω ανώνυμης εταιρίας, που πράγματι υπήρξε διάδικος κατά την πρωτόδικη δίκη, δεν μπορεί, σύμφωνα με όσα προεκτέθηκαν, να αναπληρώσει την προδικασία και να άρει το από την έλλειψη αυτή απαράδεκτο, το οποίο δεν θεραπεύεται ούτε με την εμφάνιση της ενάγουσας ανώνυμης εταιρίας κατά τη συζήτηση της υπό κρίση εφέσεως στο ακροατήριο, η οποία άλλωστε, εφόσον δεν απευθύνεται και κατ’ αυτής η έφεση, δεν είναι διάδικος στην προκειμένη δίκη. Ούτε εξάλλου, η παραπάνω δήλωση του εκκαλούντος, μπορεί να θεωρηθεί παραδεκτή, κατά το άρθρο 224 ΚΠολΔικ, διόρθωση της εφέσεως ως προς τον προσδιορισμό του διαδίκου, αφού έτσι μεταβάλλεται η ταυτότητά του και δημιουργείται αμφιβολία γι’ αυτήν.(βλ. Κ.Μπέη, ΠολΔικ, άρθρο 224, αριθμ. 23, σελ. 1026)

Η είσοδος διαδίκου στην ανεωχθείσα δίκη είναι δυνατή μόνον με την άσκηση παρέμβασης, την προσεπίκληση ή την ανακοίνωση.

[1] Απόστολος Άνθιμος, Η μεταβολή της βάσης της αγωγής στην πολιτική δίκη, Άρθρο 224 ΚπολΔ, Εκδόσεις Σάκκουλα, 2012, σελ. 81 επ. έτσι και Πάρις Αρβανιτάκης, Οι διάδικοι στην πολιτική και διοικητική δίκη, Σάκκουλα 2005, σελ. 49 επ.

Αικατερίνη Α. Βασιλοπούλου

Δικηγόρος Αθηνών

Master 2 Université Toulouse I

LLM, Αστικό Δίκαιο και Νέες Τεχνολογίες