Archive

Κατά την έννοια της διάταξης του αρ. 281 ΑΚ, η οποία αποσκοπεί στην πάταξη της κακοπιστίας και της ανηθικότητος στις συναλλαγές και γενικώς στην άσκηση κάθε δικαιώματος, για να θεωρηθεί η άσκηση του δικαιώματος καταχρηστική, πρέπει η προφανής υπέρβαση των ορίων που επιβάλλουν η καλή πίστη ή τα χρηστά ήθη ή ο οικονομικός ή κοινωνικός σκοπός του δικαιώματος να προκύπτει από την προηγηθείσα συμπεριφορά του δικαιούχου και του υπόχρεου ή από την πραγματική κατάσταση που δημιουργήθηκε ή από τις περιστάσεις που μεσολάβησαν ή από άλλα περιστατικά, τα οποία, χωρίς κατά νόμον να εμποδίζουν τη γέννηση ή να επάγονται την απόσβεση του δικαιώματος, καθιστούν μη ανεκτή την άσκησή του, κατά τις περί δικαίου και ηθικής αντιλήψεις του μέσου κοινωνικού ανθρώπου, ως αντιτιθεμένη στο περί δικαίου αίσθημα και την ηθική τάξη και προκαλούσα έντονη εντύπωση αδικίας.

Απαιτείται δηλαδή για να χαρακτηρισθεί καταχρηστική η άσκηση δικαιώματος, να έχει δημιουργηθεί στον υπόχρεο από τη συμπεριφορά του δικαιούχου, σε συνάρτηση και με εκείνη του υπόχρεου, και μάλιστα ευλόγως, η πεποίθηση ότι ο δικαιούχος δεν πρόκειται να ασκήσει το δικαίωμά του. Επίσης οι πράξεις του υπόχρεου και η κατάσταση πραγμάτων που διαμορφώθηκε υπέρ αυτού πρέπει να τελούν σε αιτιώδη σχέση με την προηγουμένη συμπεριφορά του δικαιούχου, αφού, κατά τους κανόνες της καλής πίστεως, οι συνέπειες που απορρέουν από πράξεις άσχετες προς αυτή τη συμπεριφορά δεν συγχωρείται να προβάλλονται προς απόκρουση του δικαιώματος.Read More

Από τις διατάξεις των άρθρων 1094 και 1095 ΑΚ για τη διεκδικητική αγωγή, συνδυαζόμενες με εκείνες των άρθρων 810 μέχρι 819 του ίδιου Κώδικα για το χρησιδάνειο, προκύπτει ότι, ο κύριος πράγματος (κινητού ή ακινήτου) και χρήστης, σε περίπτωση που έχει αυτό δοθεί ως χρησιδάνειο, δικαιούται μετά την λήξη του χρησιδανείου να ασκήσει προς απόδοσή του, τόσο τη διεκδικητική αγωγή, όσο και την αγωγή από το χρησιδάνειο.

Εξάλλου, «λήξαντος δε καθ’ οιονδήποτε τρόπο του χρησιδανείου, ο χρησάμενος υποχρεούται, να αποδώσει το χρησιδανεισθέν πράγμα στον χρήστη, εφόσον δε αρνείται την απόδοση του, αντιποιούμενος για τον εαυτό του τη νομή του χρήστη στο πράγμα και έχοντας εκδηλώσει τούτο προς αυτόν, δημιουργείται παράνομη κατάσταση» (1921/2010 ΠΠΑ, ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ)

Σε περίπτωση επιλογής ασκήσεως της αγωγής από τη σύμβαση χρησιδανείου, στο δικόγραφο αυτής πρέπει να αναφέρεται, η σύμβαση χρησιδανείου και η λήξη αυτής κατά νόμιμο τρόπο, τέτοιος δε είναι επί χρησιδανείου αόριστου χρόνου και η καταγγελία της συμβάσεως, επιδιδόμενη στον αντισυμβαλλόμενο – χρησάμενο (ΟλΑΠ 170/2003, ΑΠ 958/2004, ΑΠ 757/2008).

Νόμιμος δηλαδή τρόπος λήξης του χρησιδανείου αορίστου χρόνου είναι, ανεξάρτητα από τους αναφερόμενους στο άρθρο 817 ΑΚ τρόπους, και η καταγγελία της συμβάσεως (άρθρο 323 ΑΚ και κατ’ ανάλογη εφαρμογή 669 παρ. 2 α’ , 767 παρ. 1 ΑΚ) (ορ. ΑΠ 94/2016, ΝΟΜΟΣ προσαγόμενη, 449/2014 ΑΠ, ΝΟΜΟΣ, Αστικός Κώδιξ – Κατ’άρθρο ερμηνεία, Γεωργιάδη – Σταθόπουλου, Τόμος IV, σελ, 242).

Αικατερίνη Α. Βασιλοπούλου

Δικηγόρος Αθηνών

Master 2 Université Toulouse I

LLM, Αστικό Δίκαιο και Νέες Τεχνολογίες

Κατά το άρθρο 261 εδ. α’ ΑΚ η παραγραφή διακόπτεται μεταξύ άλλων με την άσκηση της αγωγής, δηλαδή με την επίδοση αναγνωριστικής ή καταψηφιστικής αγωγής (ΑΠ 953/2012). Ήδη, όμως, με το νέο άρθρο 261 ΑΚ όπως αντικαταστάθηκε με το αρ 101 Ν. 4139/2013, ορίζεται πλέον ότι η παραγραφή που διακόπηκε με τον τρόπο αυτό (άσκηση αγωγής) αρχίζει και πάλι από την έκδοση τελεσίδικης απόφασης ή την κατ’ άλλον τρόπο περάτωση της δίκης (παραγ. 1), ενώ στην περίπτωση που οι διάδικοι δεν επισπεύδουν την πρόοδο της δίκης και εφόσον δεν προβλέπεται άλλη προθεσμία για την ενέργεια διαδικαστικών πράξεων από αυτούς, η παραγραφή αρχίζει και πάλι έξι (6) μήνες μετά την τελευταία διαδικαστική πράξη των διαδίκων ή του δικαστηρίου (παρ. 2).

Στις περιπτώσεις αυτές η παραγραφή διακόπτεται εκ νέου εφόσον κάποιος διάδικος επισπεύσει την πρόοδο της δίκης, η δε διάταξη αυτή εφαρμόζεται και στις εκκρεμείς υποθέσεις εφόσον δεν έχει εκδοθεί τελεσίδικη απόφαση.Read More

Κατά τη διάταξη του άρθ. 608 § 1ΑΚ, μόλις περάσει ο συμφωνημένος ορισμένος χρόνος η μίσθωση λήγει «χωρίς να απαιτείται τίποτε άλλο», επομένως η μίσθωση εδώ λήγει αυτοδικαίως χωρίς να απαιτείται καταγγελία από μέρους του εκμισθωτή ή οποιαδήποτε άλλη όχληση του μισθωτή (ΑΠ 479/2001 ΕλΔ 43, σελ. 437, βλ. και Χ. Παπαδάκη, Αγωγές Απόδοσης Μισθίου εκδ. δεύτερη, σημ. 2052, 2074).

Εξάλλου η μίσθωση ορισμένου χρόνου λήγει με την πάροδο του συμβατικού χρόνου, εφόσον δεν επακολουθήσει παράταση με συμφωνία εκμισθωτή και μισθωτή πριν από τη λήξη της διάρκειας της ή ανανέωση ή έστω σιωπηρή αναμίσθωση (άρθ. 611 ΑΚ) οπότε, στην τελευταία αυτή περίπτωση η σύμβαση γίνεται αορίστου χρόνου και η λήξη της επέρχεται με καταγγελία.

Περαιτέρω, η σύμβαση μισθώσεως μπορεί να καταργηθεί με αντίθετη σύμβαση των συμβαλλομένων. Η αντίθετη αυτή συμφωνία (καταργητική) μπορεί να είναι ρητή ή σιωπηρή, να συνάγεται δηλαδή από ορισμένη συμπεριφορά των συμβαλλομένων που αποσκοπεί σε αυτή, οπότε έχουμε σιωπηρή κατάργηση της μισθωτικής σύμβασης.

Σιωπηρή συμφωνία για τη λύση της σύμβασης μισθώσεως επέρχεται και στην περίπτωση κατά την οποία ο μισθωτής αποδώσει τη χρήση του μισθίου στον εκμισθωτή. Η απόδοση του μισθίου είναι οικειοθελής ή εκούσια, όταν αυτή πραγματοποιείται κατόπιν ρητής ή σιωπηρής μεταξύ τους συμφωνίας, έστω και με την παράδοση των κλειδιών στα χέρια του εκμισθωτή συνοδευόμενη από επιφύλαξη του τελευταίου ως προς τυχόν αξίωση είσπραξης οφειλόμενων μισθωμάτων και όχι με μονομερή από την πλευρά του μισθωτή εγκατάλειψη του μισθίου, η οποία ούτε λύση της μίσθωσης επιφέρει, ούτε παύση πληρωμής του μισθώματος (βλ. ΕφΑΘ 198/1985 ΑρχΝομ 36.356, ΕφΑΘ 3407/1985 ΕΔΠ 1985).

Δηλαδή, η μονομερής εγκατάλειψη του μισθίου από το μισθωτή χωρίς να το αποδώσει στον εκμισθωτή δεν αποτελεί παράδοση τούτου, ούτε επιφέρει τη λύση της μισθώσεως αφού δεν εμποδίζεται αυτός (μισθωτής) να επανέλθει και να ανακαταλάβει το μίσθιο (βλ. ΜΠΘήβας, 1/2017, Χ. Παπαδάκη: Αγωγαί αποδόσεως μισθίου, έκδ. 1990, αριθ. 709 σ. 259, ΕΑ198/85 Α.Ν 36.366, ΕΑ 3407/85 ΕΔΠ 1985 σ. 148, ΕΑ11/83 Δνη 24.500, ΕΑ 1715/83 Δνη 24.1408).

Αικατερίνη Α. Βασιλοπούλου

Δικηγόρος Αθηνών

Master 2 Université Toulouse I

LLM, Αστικό Δίκαιο και Νέες Τεχνολογίες

Κατά το άρθρο 211 του ΑΚ «Δήλωση βούλησης από κάποιον (αντιπρόσωπος) στο όνομα άλλου (αντιπροσωπευομένου) μέσα στα όρια της εξουσίας αντιπροσώπευσης ενεργεί αμέσως υπέρ και κατά του αντιπροσωπευομένου. Το αποτέλεσμα αυτό επέρχεται είτε η δήλωση γίνεται ρητά στο όνομα του αντιπροσωπευομένου είτε συνάγεται από τις περιστάσεις ότι έγινε στο όνομά του. Η διάταξη αυτή εφαρμόζεται αναλόγως και όταν η δήλωση της βούλησης απευθύνεται προς τον αντιπρόσωπο» και κατά το άρθρο 216 του ίδιου Κώδικα «Η εξουσία αντιπροσώπευσης παρέχεται με σχετική δικαιοπραξία (πληρεξουσιότητα)».

Για να παρασχεθεί με πληρεξουσιότητα η εξουσία αντιπροσώπευσης από ένα πρόσωπο σε άλλο, πρέπει να υπάρχει κάποια σχέση ανάμεσα τους πάνω στην οποία [σχέση] στηρίζεται ο λόγος παροχής πληρεξουσιότητας. Συνήθως αυτή η σχέση είναι σύμβαση, π.χ. εντολή, σχέση εργασίας, σχέση εταιρίας, σύμβαση έργου. Αυτή λοιπόν η σχέση πάνω στην οποία στηρίζεται η παροχή πληρεξουσιότητας ονομάζεται εσωτερική σχέση. Η εγκυρότητα της πληρεξουσιότητας δεν εξαρτάται από το κύρος της εσωτερικής αυτής σχέσης [causa της πληρεξουσιότητας].

Σε ορισμένες περιπτώσεις, ακόμη και εάν ο αντιπροσωπευόμενος δεν έχει παράσχει πληρεξουσιότητα στον πληρεξούσιο, εν τούτοις η εμπιστοσύνη του τρίτου στην παροχή πληρεξουσιότητας κρίνεται άξια προστασίας. Αυτό συμβαίνει γιατί ο αντιπροσωπευόμενος με την συμπεριφορά του δημιούργησε την εύλογη εντύπωση της ύπαρξης πληρεξουσιότητας. Αυτό συμβαίνει στις περιπτώσεις της λεγόμενης πληρεξουσιότητας ανοχής και της φαινόμενης πληρεξουσιότητας (ΟΡ. ΣΧΕΤ. 554/2013 ΑΠ)Read More