Archive

Κατά την έννοια της διάταξης του αρ. 281 ΑΚ, η οποία αποσκοπεί στην πάταξη της κακοπιστίας και της ανηθικότητος στις συναλλαγές και γενικώς στην άσκηση κάθε δικαιώματος, για να θεωρηθεί η άσκηση του δικαιώματος καταχρηστική, πρέπει η προφανής υπέρβαση των ορίων που επιβάλλουν η καλή πίστη ή τα χρηστά ήθη ή ο οικονομικός ή κοινωνικός σκοπός του δικαιώματος να προκύπτει από την προηγηθείσα συμπεριφορά του δικαιούχου και του υπόχρεου ή από την πραγματική κατάσταση που δημιουργήθηκε ή από τις περιστάσεις που μεσολάβησαν ή από άλλα περιστατικά, τα οποία, χωρίς κατά νόμον να εμποδίζουν τη γέννηση ή να επάγονται την απόσβεση του δικαιώματος, καθιστούν μη ανεκτή την άσκησή του, κατά τις περί δικαίου και ηθικής αντιλήψεις του μέσου κοινωνικού ανθρώπου, ως αντιτιθεμένη στο περί δικαίου αίσθημα και την ηθική τάξη και προκαλούσα έντονη εντύπωση αδικίας.

Απαιτείται δηλαδή για να χαρακτηρισθεί καταχρηστική η άσκηση δικαιώματος, να έχει δημιουργηθεί στον υπόχρεο από τη συμπεριφορά του δικαιούχου, σε συνάρτηση και με εκείνη του υπόχρεου, και μάλιστα ευλόγως, η πεποίθηση ότι ο δικαιούχος δεν πρόκειται να ασκήσει το δικαίωμά του. Επίσης οι πράξεις του υπόχρεου και η κατάσταση πραγμάτων που διαμορφώθηκε υπέρ αυτού πρέπει να τελούν σε αιτιώδη σχέση με την προηγουμένη συμπεριφορά του δικαιούχου, αφού, κατά τους κανόνες της καλής πίστεως, οι συνέπειες που απορρέουν από πράξεις άσχετες προς αυτή τη συμπεριφορά δεν συγχωρείται να προβάλλονται προς απόκρουση του δικαιώματος.Read More

Από τις διατάξεις των άρθρων 1094 και 1095 ΑΚ για τη διεκδικητική αγωγή, συνδυαζόμενες με εκείνες των άρθρων 810 μέχρι 819 του ίδιου Κώδικα για το χρησιδάνειο, προκύπτει ότι, ο κύριος πράγματος (κινητού ή ακινήτου) και χρήστης, σε περίπτωση που έχει αυτό δοθεί ως χρησιδάνειο, δικαιούται μετά την λήξη του χρησιδανείου να ασκήσει προς απόδοσή του, τόσο τη διεκδικητική αγωγή, όσο και την αγωγή από το χρησιδάνειο.

Εξάλλου, «λήξαντος δε καθ’ οιονδήποτε τρόπο του χρησιδανείου, ο χρησάμενος υποχρεούται, να αποδώσει το χρησιδανεισθέν πράγμα στον χρήστη, εφόσον δε αρνείται την απόδοση του, αντιποιούμενος για τον εαυτό του τη νομή του χρήστη στο πράγμα και έχοντας εκδηλώσει τούτο προς αυτόν, δημιουργείται παράνομη κατάσταση» (1921/2010 ΠΠΑ, ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ)

Σε περίπτωση επιλογής ασκήσεως της αγωγής από τη σύμβαση χρησιδανείου, στο δικόγραφο αυτής πρέπει να αναφέρεται, η σύμβαση χρησιδανείου και η λήξη αυτής κατά νόμιμο τρόπο, τέτοιος δε είναι επί χρησιδανείου αόριστου χρόνου και η καταγγελία της συμβάσεως, επιδιδόμενη στον αντισυμβαλλόμενο – χρησάμενο (ΟλΑΠ 170/2003, ΑΠ 958/2004, ΑΠ 757/2008).

Νόμιμος δηλαδή τρόπος λήξης του χρησιδανείου αορίστου χρόνου είναι, ανεξάρτητα από τους αναφερόμενους στο άρθρο 817 ΑΚ τρόπους, και η καταγγελία της συμβάσεως (άρθρο 323 ΑΚ και κατ’ ανάλογη εφαρμογή 669 παρ. 2 α’ , 767 παρ. 1 ΑΚ) (ορ. ΑΠ 94/2016, ΝΟΜΟΣ προσαγόμενη, 449/2014 ΑΠ, ΝΟΜΟΣ, Αστικός Κώδιξ – Κατ’άρθρο ερμηνεία, Γεωργιάδη – Σταθόπουλου, Τόμος IV, σελ, 242).

Αικατερίνη Α. Βασιλοπούλου

Δικηγόρος Αθηνών

Master 2 Université Toulouse I

LLM, Αστικό Δίκαιο και Νέες Τεχνολογίες